Czy liberalizm to totalitaryzm?


Ostatnia modyfikacja tematu:
Dział "Ojczyzna"
Encyklopedia OKIEM - strona główna


Podobieństwa między komunizmem i liberalizmem
Poniższa tabelka przedstawia uproszczone porównanie cech podobnych w powszechnie panujących w europie ustrojach opartych na tzw. kapitalizmie (czyli wolności gospodarczej i społecznej) oraz w ustrojach komunistycznych. Wydaje się, że liber (wolność) i całkowitym przeciwieństwem komunizmy. Jednak po bliższym przyjrzeniu się wiać, że zasady są te same - totalitarna kontrola i sprytny wyzysk jednostek najsłabszych. Tabelka przedstawia że kapitalizm, globalizm, demokracja socjalistyczna, liberalizm, nie są żadną alternatywą dla komunizmu. Zmianom nie ulegają podstawowe cechy budowy społeczeństwa i relacji. Pomimo haseł, praktyczna wolność jednostki pozostaje na podobnym niskim poziomie, pomimo haseł o sprawiedliwym podziale brak wzajemnej troski gwarantującej bezpieczeństwo.

W pierwszej kolumnie podane są cechy ustroju potrzebne do tego aby miał on znamiona ustroju totalitarnego. W drugiej i trzeciej jak cechy te dają o sobie znać w jednym i drugim systemie.

TOTALITARYZM KOMUNIZM LIBERALIZM
uzależnianie obywateli struktury partyjne struktury kapitałowe
prawo ustalone przez władzę przez partię przez lobby
przykaz jedynej słusznej ideologii Cele podawane przez partię są jedynie słuszne, każdy kto myśli inaczej jest przestępcą Cele podawane przez media są jedynie słuszne, każdy , kto myśli inaczej jest oszołomem
odosabnianie ludzi inaczej myślących więzienia odosobnienie społeczne przez uznawanie za "oszołoma" i fanatyka
opium dla ludu,
namiastka wolności
alkohol seks, sport
dozór poprawnego myślenia - oficjalnie policja opinia publiczna
dozór nieoficjalny UB, donosicielstwo opinia publiczna
zyski aparatu rządowego "kolesie" na ważnych stanowiskach,
monopol spirytusowy
zabór mienia w czasie śledztwa...
rozrywki masowe
biznes
media, używki itp
struktura dominacji I sekretarz - aparatczyk - masa polityk - biznesmen - klient
zasięg dozoru całość życia oficjalnego
widoczne przejawy życia indywidualnego
kontrola wypowiedzi
kontrola działań
kontrola myśli
kontrola zamierzeń
ograniczana możliwość tworzenia struktur wolnych podziemie opiera się na zaufaniu zaufanie jest bardziej niepewne i nie w zwyczaju
kontrola na religijnością zakaz interesowania się religią spowodowanie braku zainteresowania


Wyjaśnienia - samotność i troska - dwa światy
Podobieństwo systemów komunistycznych i liberalnych wynika z faktu oparcia na wspólnej podstawowej koncepcji, wywodzącej się aż od najstarszych form społecznych i religijnych. Wg nich każdy dba o siebie. Ma więc pełną wolność stanowienia o sobie. Jednak wolność ta jest ograniczona równowagą społeczną. Społeczeństwa zarówno azjatyckie, semickie, arabskie jak i zachodnioeuropejskie czy amerykańskie posiadają cechy świadczące o tych właśnie źródłach. W języku japońskim nie ma określenia "osoba", w Chinach nie jest zrozumiałe pytanie "Co podoba się TOBIE", w Indiach celem jest zniknięcie w masie nirwany, w Niemczech brak jest wzajemnej troski o sąsiada, w USA nie ma prawa stanowionego, tylko prawo precedensu, w starożytnym Egipcie człowiek był nikim, ale miał prawo modlić się do swojego boga, w Grecji to samo odnosiło się do filozofii, w protestanckiej liturgii najważniejszy jest tylko prywatny stosunek do Boga, nie ma wzajemnego wpływu na siebie we liturgii, nie ma troski świętych i o dusze czyścowe.
Z tych podstaw przyjmowane były zarówno w komunizmie jak i są obecnie w liberalizmie przyjmowane zasady - wolność (własna "na prywatnym podwórku"), równość (czyli posłuszeństwo ogółowi) i braterstwo (czyli nietolerowanie każdego kto tej zasady nie przyjmuje). Należy tu zaważyć że system ten unieszkodliwia zabezpieczenie przed wyzyskiem. Każdy jest bowiem narażony na manipulację. Zmanipulowany wybiera sam coś co jest dla niego niekorzystne (jest wolny). W kulturze chrześcijańskiej wzajemna troska osoby trzeciej może go zabezpieczyć przed tragedią. W społeczeństwach totalitarnych tego mechanizmu brak.
Wyjątkowa w skali świata polska kultura, polskie zasady społeczne - całkowicie różne od niemal całej reszty Europy oparte były na trosce, odpowiedzialności, przyznawaniu innym prawa do wpływu na siebie, miłosierdziu - a więc pomocy w każdej słabości - również zniewolonego umysłu czy pragnień. Honor oznaczał gotowość służenia wartościom, nawet wbrew sobie i wbrew wolności innych. Wzajemna troska była dowodem szlachetności - tak innej od arystokracji posiadającej na zachodzie niewolników - nic nie znaczących, mających się troszczyć o siebie zniewolonych biedaków - samotnych w masie.
Społeczeństwa totalitarne zawsze podkreślają własną wolność jednostki i całkowite bycie nikim w masie. Budują "unię" samotnych. Społeczeństwa chrześcijańskie budują wspólnotę indywidualnych osób, z których każda jest wyjątkowa. Społeczeństwa totalitarne oparte są na niewolnictwie, społeczeństwa chrześcijańskie na miłości.

Konkurencja nie oznacza niskich cen
Podstawowym dowodem na słuszność wolnego rynku jest założenie że konkurencyjność wywołuje obniżenie cen. Zarówno praktyka jak i testy teorii gier udowadniają jednak że teoria ta nie jest słuszna. W efekcie kilka firm konkurujących ze sobą i tak przyjmuje dość wysokie ceny produktów i to bez uzgadniania. Konkurencyjność na ogół nie wywołuje znacznego spadku cen aż do minimum opłacalności. Wyjątek to sytuacja gdy jedna z firm próbuje przejąć monopol i stara się to zrobić mając warunki do wystawienia cen najniższych. W innym wypadku ceny są wciąż wysokie. Dobrym przykładem jest stała wysokość wysokich stawek za usługi telekomunikacyjne pomimo istnienia kilku operatorów.

Teorię o stanie równowagi do którego dążą układy konkurecyjne opracował autor nagrody Nobla John F. Nash junior. Znany jest tzw dylemat podróżnika w którym o wypłatę konkurują dwie osoby. Każda z nich podaje kwotę od 2 do 100 dolarów. Jako wypłata zostanie przyjęta niższa, przy czym osoba która taką podała otrzyma o 2 dolary więcej a ta która podała zawyżoną otrzyma 2 dolary mniej. Teoria równowagi Nasha wskazuje na to że po przemyśleniu obie osoby wybierają kwotę najmniejszą czyli 2 dolary, tylko bowiem w takiej sytuacji zysk jest największy. W praktyce jednak większość osób grających w tą grę wybiera kwoty z zakresu 95-100 dolarów. Jest to logiczne gdyż dla graczy nie jest ważna różnica zysku lecz przychód.
Jeden z eksperymentów dot. dylematu podróżnika przeprowadzono Internecie dając możliwość wyboru od 180-300 dolarów z karą wynoszącą 5 dolarów. Eksperyment przeprowadził Ariel Rubinstein z Uniwersystetu w Tel Awiwie i New Your University. W grę grało 2500 osób z 7 krajów. Wyniki były zbliżone dla różnych grup społecznych i różnych krajów. tylko 13% wybrało wynik przewidywany przez teorię gier (czeęść zapewne była tego świadoma). 55% wybrało wynik największy a kolejne 17% wynik między 295-299. Wyniki pośrednie były podejmowane po najkrótszym czasie, czyli zapewne bez przemyślenia. Liberalizm jest słuszny tylko przyjmując bardzo uproszczoną wizję człowieka i to maksymalnie egoistyczną. (za: Kaushik Basu "Dylemat Podróżnika" w Świat Nauki 7/07)

180 181-294 295-299 300 dolarów
     

Obserwowane zachowania dowodzą istnienia dwóch zjawisk:
1. Konkurencja nie dąży do osiągnięcia stanu równowagi Nasha a więc maksymalnego obniżenia cen. Leży to u podstaw gospodarki wolnego rynku. Podważenie tego argumentu podważa zasadność gospodarki liberalnej.
2. Punkt równowagi Nasha przyjmuje założenie że "gracze" kierują się maksymalnym egoizmem. Przyjęcie takiego właśnie założenia przez liberalizm wskazuje że myśl liberalna cechuje przyjmowanie egoizmu za pewnik a nie uznaje możliwości zachowań altruistycznych. Co więcej jest to egoizm nastawiony na zniszczenie konkurencji.